Showing posts with label Homilies. Show all posts
Showing posts with label Homilies. Show all posts

29 May 2011

Pastoral Statement of the Archbishop of Lingayen-Dagupan on the RH Debate

CHARITY AND CONSCIENCE ON THE RH DEBATE

Pastoral Statement of the Archbishop of Lingayen Dagupan to be read as the homily in all Masses on May 29, 2011, the Sixth Sunday of Easter. (Pangasinan Translation can be found at the end of the statement)

My dear brothers and sisters in Christ:

Love is the core of the message of Jesus in today’s gospel. Love is indeed the trademark of the followers of Jesus. The Lord promises further in the gospel that if we choose the path of love and keep His commandments we will never be orphans.

The past few months have seen many of us who belong to the same Church and who share the same faith in Christ at odds with one another on the issue of the reproductive health bill in Congress. It is indeed sad and perhaps even scandalous for non Christians to see the Catholic flock divided among themselves and some members of the Catholic lay faithful at odds with their own pastors. If we fail to have love, we make ourselves orphans.

BRING BACK CHARITY

It is certainly not our intention to add more flame to the fire but rather to make an appeal for the triumph of reason and sobriety. We want to make a plea for greater charity even as we passionately state our positions on this divisive issue. At the end of the heated debates, we will all be winners if we proclaim the truths we believe in with utmost charity, courtesy and respect for one another. Charity is at the heart of the social doctrine of the Church Pope Benedict XVI reminds us. In the first letter of Peter today, he admonishes us today never to be without gentleness and reverence.

RETURN TO CONSCIENCE

We appeal to our Catholic brethren who stand on opposing sides on the reproductive health bill to return to the voice of conscience, to state their positions and rebut their opponents always with charity. Today’s second reading is a call for clarity of conscience beyond reproach. The moral conscience is man’s sanctuary through which the voice of God is heard, that voice that tells us to embrace what is good and reject what is evil. However, conscience is not the ultimate tribunal of morality. Conscience must be formed in the light of truth. Conscience must be enlightened by the Spirit of God. We appeal to both sides engaged in debate to pray, to seek the light of God and allow the voice of an enlightened conscience to prevail. We pray conscience does now allow itself to be swayed by statistics or partisan political positions. The only voice conscience must listen to is the voice of God. The only way for conscience to speak is through the language of Christ-like charity.

RESTORE UNITY

We appeal to our Catholic brethren to remember that the unity of the Church does not only pertain to the acceptance of a set of doctrines. Our Catholic faith has a moral mandate. It is not enough to recite the Apostles’ Creed; we must show that we are Catholics by living by the norms of Catholic morality. We are Catholics by creed and cult and code. We are Catholics in beliefs. We are Catholics in prayer. We are Catholics with one moral life.

In matters of faith, unity; in matters of opinion, liberty; in all things charity!

The issue of contraception belongs to the realm of faith not opinions. Blessed John Paul II repeatedly taught us during his papacy that contraception can never be justified. We must not make wrong right by the sheer force of surveys or legislation by the majority or the convenience of some. People in authority who mislead others on the matter of contraception put themselves in open conflict with the law of God and lead others to sin.

FIGHT ALL CORRUPTIONS

The Church holds close to her heart the dream of everyone to rise out of poverty and live the fullness of life. Pope Paul VI correctly pointed out to us that “the causes of underdevelopment are not primarily of the material order. They lie above all in the will, in the mind and, even more so, in “the lack of brotherhood among individuals and peoples”. In other words, the greater cause of underdevelopment is corruption of the soul and corruption of society. Contraception adds to the moral corruption of our society and family.

We all want progress for the nation and for the family of nations. We cannot progress without freedom. Jesus died and rose to set us free. Indeed EDSA 1986 taught us that. But freedom must always be grounded in truth. Freedom is not absolute. Freedom must submit to truth. Freedom without truth is only sentimentalism and will only lead to social laxity.

In fact, ethical relativism eventually leads to totalitarianism. Ethical relativism destroys freedom. Ethical relativism turns freedom into licentiousness. Licentiousness and laxity has destroyed many great civilizations of history. Those who ignore the mistakes of history are doomed to repeat them.

CHURCH AS MOTHER

We plead with our officials in government and our friends in media to look at the Church as a partner in the mission of development. The Catholic Church throughout its two thousand year history in the world and almost five hundred years in the Philippines has proven itself as a potent agent for holistic authentic human progress and not an obstacle for development. If the Church issues this stern warning about the reproductive health bill, it is not to impede national progress but to protect our nation from greater harms and tragedies in the generations ahead. On this highly divisive issue, the Church is still a mother protecting her children from greater dangers and moral traps which until now her beloved children are still unable to foresee.

We need God if we want development. Jesus is the only Way, the only Truth, the only Life for us. There is none like Him. We will be lost without Him. Ignoring Him and setting Him aside in pursuing progress we do only at our own peril.

From the Cathedral of Saint John the Evangelist, May 24, 2011, Feast of Mary Help of Christians.

+SOCRATES B. VILLEGAS

Archbishop of Lingayen Dagupan

——————————————————————-

PANGASINAN TRANSLATION

PANANGARO TAN KONSIENSIA ED DEBATE NA RH BILL

Pastoral Statement of the Archbishop of Lingayen Dagupan to be read as the homily in all Masses on May 29, 2011, the Sixth Sunday of Easter.

Pinablik iran agagi ed Kristo:

Say panangaro so walad utel na mensahe nen Jesus ed say Ibanghilyo natan. Say panangaro so twan tanda na saray mananombok nen Kristo. Walay sipan na Katawan diad ibanghilyo ya no pilien tayo so dalan na panangaro tan tooren tayo ray ganggan to, ag itayon balot magmaliw ya olila.

Diad saray apalabas ya pigaran bulan et anengneng ed saray dakerakel ya kabiangan na saksakey a Simbaan tan minanabang ed saksakey a pananisia ed Kristo so mansusumlangan nipaakar ed say isyu na reproductive health bill diad Kongreso. Saya so twan makapaermen tan ingen makapa-iskandalo para saray aliwan Kristiano ya makakanengneng ed saray dibisyon na saray Katoliko, tan saray arum  a Katolikon laiko so walay sumlangan dad saray pastol da. No agtayo mangaro, pagmamaliwen tayon olila so dili tayo.

IPAWIL SO PANANGARO

Anggapod getma tayon aruman a parlangan so apoy, no ag say panpikakasi tayo ya mantalongaring komon so dunong tan kareenan. Labay mi so mikasi para say mas baleg a panangaro, anggaman masimoon min ipapalapag so posisyon mi nipaakar ed sayan isyun mangiiter na dibisyon. Kasumpal na sarayan ampetang a sangsangan, sikatayon amin so mantalongaring no ibelyaw tayo so katwaan ya panisian tayo a katekep na panangaro, respeto tan pamagalang ed balang sakey. Say panangaro so walad puso na social doctrine na Simbaan. Saya so ipapanunot nen Santo Papa Benedicto XVI ed sikatayo. Diad unaan a sulat nen Pedro, mangiiter na simbawa ed sikatayo si Pedro ya ag balot komon itayo naandian na kasimpitan tan pamagalang.

SAY IPAWIL ED KONSIENSYA

Manpipikasi kami ed saray agagi min Katoliko ya walad nanduroman dapag nipaakar ed say Reproductive Health Bill ya ompawil ed say bosis na konsiensia, ipalapag day posisyon da tan ebatan da ray walad duman dapag a katekep toy panangaro. Say kumadwan babasaen natan so manatawag na kalinewan na konsiensia ya anggapoy pakabalawan. Say konsiensia ya moral so ayaman na too ya pakarengelan na bosis na Dios. Sayan bosis so mangibabagan lakapen tayo no anto so kamaungan tan ipolisay tayo so kaugsan. Balet, say konsiensia so aliwan sampot ya okoman na moralidad. Nepeg a say konsiensia so naliwawaan na katwaan. Say konsiensia so nepeg ya naliwawaan na Ispirito na Dios tan abuloyan ya say bosis na aliwawaan ya konsiensia so tumboken. Manpipikasi kami ya say konsiensia so ag komon natenyeg na statistiko odino say posisyon na partisan politics. Say saksakey ya bosis ya dengelen labat na konsiensia et say bosis na Dios. Say saksakey ya pansalita na konsiensia et nepeg unong ed say panagsalita na panangaro nen Kristo.

IPAWIL SO PANKAKASAKEY

Manpipikasi  kami ed saray agagi min Katoliko ya ag da lilingwanan ya say pankakasakey na Simbaan et aliwa labat nipaakar ed say pangawat na saray doktrina. Say Katolikon pananisia et walay kabiangan ton ganggan nipaakar ed say moralidad. Agto sarag ya amta tayon dasalen labat so “Manisia ak”; nepeg ya ipapanengneng tayon sikatayo et Katoliko diad panamegley na pangibibilay tayo ed saray Katolikan moralidad. Sikatayo so Katoliko unong ed say pananisia, panangidayew tan moralidad. Katoliko tayo ed saray pananisia tayo. Katoliko tayo ed panagdasal tayo. Katoliko tayo ed say saksakey a panagbilay tayo na  moralidad.

Diad nipaakar ed pananisa, pankakasakey; diad nipaakar ed opinyon, kawayangan; diad nipaakar ed amin ya bengatla, panangaro!

Say isyu nipaakar ed contraception et walad sayakop na pananisia aliwan opinyon. Inulit-olit ya inbangat nen Beato Juan Pablo Segundo nipaakar ed say anggapoy katonongan na contraception. Ag nepeg ya pagmaliwen tayon matunong so aliwa unong ed say pakayari na saray surveys odino diad panggaway ley na mas dakel odino unong ed say pakainawaan labat na arum. Saray totoon walad pakayari ya mamapalikdo ed arum nipaakar ed say contraception so aawiten day dili ran onsusumlang ed say ley na Dios tan tatanguyoren daray arum ed kasalanan.

LABANAN SO AMIN A CORRUPTION

Asingger ed puso na Simbaan so pirawat na amin ya ombangon ed kairapan tan nagamuran so kagnapan na bilay. Twan intoro na Santo Papa Pablo VI ya “saray rason no akin walay underdevelopment et aliwan manunaan lapud say materyal ya kipapasen.” Diad arum ya pangibaga, say mas nin rason na underdevelopment et corruption na kamarerwa tan corruption na sociedad. Makaaro-arum ni so contraception ed say corruption na moralidad na sociedad tayo tan say pamilya.

Labay tayon amin ya say bansa tayo tan say pamilya na mundo so onaliguas. Agtayo maka-aliguas no anggapoy kawayangan. Inatey si Jesus ed krus tan inmolid bilay pian inter toy kawayangan tayo. Saya so bangat na EDSA nen 1986. Balet nepeg ya say lamot na kawayangan et naalmo ed katwaan. Aliwan nagnap so kawayangan. Nepeg ya panlinkuran na kawayangan so katwaan. Say kawayangan ya anggpo ed katwaan et aliling toy liknaan labat. Saya so manbunga na mapaolyan ed moralidad diad sociedad tayo.

Say twa, say ethical relativism so manbunga na totalitarianism. Deralen na ethical relativism so kawayangan. Lapud ethical relativism, say kawayangan so magmaliw a karumsisan. Say karumsisan tan mapaolyan ed moralidad o laxity so nanderal na dakel tan datin mabiskeg iran civilizations. Saray ag mangasikaso na lingo na akauna nen sikara so kapalaran dan mauges ya man-ulit ed saraya.

SAY SIMBAAN A SAKEY YA INA

Manpipikasi kami ed saray opisyales na gobierno tan saray kakaaro tayod media ya mi-kabiangan ed say Simbaan diad misyon na paka-aliguas na bilay o development. Say Simbaan Katolika diad dwan libon taon to la diad mundo tan masulok ya liman lasus diad Pilipinas et nipanengneng to la ya say Sikato et mabiskeg ya instrumento na matwan aliguas na too tan sikato so aliwan makasebel ed aliguas na bilay. Diad sayan isyu ya mangiiter na baleg a dibision, say Simbaan ni so sakey ya ina ya mangilalaban ed saray anak to ed saray mas baleg ya kaatapan tan patit a moral ya anggad natan saray pinablin anak to et agdani naneneng-neng.

Nakaukolan tayo so Dios no labay tayo so onaliguas. Si Jesus labat so Dalan, say saksakey ya Katwaan, say bokor a Bilay tayo. Anggapo la so mipara ed Sikato. Nabalang tayo no anggapo’y Jesus ed sikatayo. Diad dilin pakarisgo so onsabid sikatayo no gamuren tayo so aliguas ya  paolyanan tan ipireg tayo si Jesus.

Diad Katedral nen San Juan Evangelista, Mayo 24, 2011, Fiesta nen Maria, Mananulong na saray Kristiano.

+SOCRATES B. VILLEGAS Arsobispo na Lingayen-Dagupan

07 May 2011

13 March 2011

First Sunday of Lent (A): Pangasinan Reflection

Walay dwaran pasen ya abitla ed saray babasaen tayo natan. Unaan, diad Tanamanan na Eden o Garden of Eden. Diman wadman ya amin so dakerakel ya kiew tan tanaman, ayep tan saray manok. Diman, wadman ya amin so nakaukolan na too ya inter na Dios ed si Adan tan si Eba ya usaren, asikasoen, pabolaslasen. Malinlinew balet ya anggaman inter na Dios ed sikara, say Dios ni so akan-kayaryan na amin ta lapud nanlapu ed say Dios ya amin. Inpabayes, tan ipapaasikaso na Dios labat ed sikara di Adan. Kanian, pian agnalingwanan nen Adan tan Eba iya, say Dios inter tod sikara so ganggan – sakey ya ley ya tooren da: ag nayarin kanen so bunga na kiew a mangiiter na pakaamta ed maung tan maoges. Diad Garden na Eden, alingwanan di Adan tan si Eba ya sikara so manag-asikaso labat na Dios; inpabayes labat na Dios ed sikara so amin; aliwan sikara so akankayaryan na Garden of Eden. Lapud sayan inpakalingwan da, sikara so nankasalanan.

Say kumadwan pasen ya abitla: say kalawakan; say disierto ya nakar na Katawan ya nandasalan tan nan-ayunoan. Say kalawakan so kabaliktaran na Garden of Eden: anggapo so tanaman; anggapo so bunga-bunga, anggapo so masasamit ya kakanen. Diad disierto na Katawan balet, diman atalo so tukso. Diad disierto, anggaman naalmo so kairapan, wadman so pakapanyari na Dios.

Diad sayan kuaresma, sarag tayo met so onlad disierto na bilay tayo: say pamirbir ya sikatayo labat et tinawag na Dios ya manag-asikaso na say mundo. Birbiren tayo ya diad gapoy-gapo, anggapo so kayaryan tayo. Nanlapu ya amin ed say Dios; say Dios ya aliwan masiblet. Say Dios inpalima ton amin labat ed sikatayo so mundo, pati say bilay ya bebenbenan tayo.

Diad sayan disierto, anggapoy arum no say Dios. Say Dios so amin. Tan lapud sikatayo labat so akingipalimaan na Dios so amin ya pinalsa to, agtayo komon lilingwanan ed sarayan panaon na kuaresma ya manbilay unong ed say Generosity na Dios ed sikatayo, manbilay unong ed say Panangasi na Dios tan manbilay unong ed say Pakapanyari na Dios.

Lapud say Dios et alab-labas so Generosity to, lapud say Dios et aliwan masiblet, komon sipaparaan tayon manbilay ed PISASALAMAT ed say Katawan. Lapud iiter na Dios ya amin ed sikatayo so nakaukolan tayo, tan inter na amin ya usaren tayo so pinalsa to, asikasoen irayan amin. Agtayo deralen so bilay tayo, agtayo daraken so mundo tayo, agtayo dutaken so kaliber-liber tayo. Agatayo sarag ya gawaen ya anggan anto nipaakar ed sarayan inpaasikason tan inpabayes na Dios ed sikatayo: RESPONSIBILIDAD itayo irayan amin. Natan tan diad arapen iran panaon.

Lapud say Dios et aliwan masiblet ed sikatayo, komon amta tayon manbilay ya kontento ed saray walad sikatayo. No agtayo nakontento, say labay ton ibaga, kulang iray walad sikatayo. Tan no aakoen tayon kulang iraya, panon tayon misalamat ed say Dios? Komon simpli iray labay tayo, tan daiset iray nakaukolan tayo. Ta no kontento tayo ed say daiset ya walad sikatayo, say tatawagen ya duga et baleg lan fiesta! “If I am content with little, enough is as good as a feast”.

Manbilay tayo met sirin unong ed sayan generosity na Dios. Manbilay tayon aliwan masiblet. Akin et agaylay irap tayon mangiter? Ta lapud natatakot tayo ya naupotan itayo. Lapud natatakot tayon sikatayo so naandian no mangiter tayo ed arum. Say labay to yan ibaga: agtayo manisia ya say Dios yet aliwan masiblet. Agtayo manmamatalek ed say Panangasi na Katawan ed sikatayo. Say Dios Mapangasi. Sayan panangasi na Dios et agnsabsabaan.

Panon tayon nasukat no sikatayo so generous? Aliwan diad kabaleg na iiter tayo. Say toon generous et aliwan samay angiter na sankabalegan, no ingen et samay angitilak na daiset para sikato. Ta lapud manisia ya say Dios et aliwan masiblet, tan agpatayo so Dios nipaakar ed say pangiter na nakaukolan tayo.

Diad Paraiso na Eden, abalang na too so grasyan bilay ya andi-anggaan; diad disierto na Katawan, inpawil tod sikatayo so bilay ya walad sayakop na panangaro tan panangasi na Dios, ya ag nasabsabaan so iiter ton bendisyon ed sikatayo ran toon angipalimaan to labat so amin a pinalsa to. Ontan pa komon. Amen.

05 March 2011

8th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

“Ag ta kayon balut kabat. Arawi kayod siak, sikayon managgaway kaogsan!”

Diad istorya na Katawan, sayan salita so ibalikas na Katawan diad okom ed saray totoon ag makaloob ed Panarian na Dios! Siopa ra so bibirbiren na Katawan ya maka-loob ed Panarian to tan siopa ra so andi?

Unaan, say Dios tayo et Dios ya aliwan masiblet. Say Dios tayo et Dios ya mapangasi. Nen nankasalanan so too ed Dios, dineral na too so dalan ya mamaarap ed say Dios. Say kasalanan na too so amoltot na relasyon tayo ed say Dios. Tan aglan balot naapiger na too yan dalan tan relasyon. Balet, diad tagew na krus, nen inbagat na Katawan so bilay to ed say Ama, tan matoor ton sinumpal so linawa na Ama, say grasya na kilalaban so akanpaapiger ed sayan dalan, si Jesus ya Mananondon tayo et inyasingger to itayod say Ama, tan nipawil ed sikatayo so bilay ya andi-anggan! Nilaban so too lapud say grasya na Katawan. Si Jesus so twan Manangilaban tan Katawan tayo!

Kumadwa, aliwan amin ya mangibabaga na “Katawan, Katawan” et tampol tan sigurado lan makaloob ed tawen! Say tepet: kapigan tayo ibabaga so “Katawan, Katawan”? No sikatayo so mandarasal tan manpipikasi, mabetbet so pangibababalikas tayo na “Katawan, Katawan”. Tan lapud say panag-dasal tayo, napasimbalo so panag-bilay tayo. Say panag-dasal, say panag-talimokor tayo so mangiiter na biskeg ed pananisia tayo, mangiiter na pamaakaran pian mas onasinger so Dios ed sikatayo, tan naitday bilay tan ilalo so bilay tayo sakey a disipulo na Katawan. Say sakey ya ibabaga ton disipulo nen Kristo ya agmet mandasaral, anggapo so pananon ton mitongtong ed say Katawan, agto pabpablien so sakramento, laut la so masanton misa, ta saya et agmet balot onloob ed simbaan ya onatalimokor, panon ya magmaliw ya twan disipulo na Katawan? Kanian, say panag-dasal tan pantawag ed say Katawan so makabaliksan ya kimey tan kiwas na sakey a Kristiano.

Kumatlo, inkuay Katawan, aliwan amin ya “mangibabaga na ‘Katawan, Katawan’ et makaloob ed Panarian na Dios. Akin anto ni so nakaukolan, likud ed sa panag-dasal tayo? Dengelen tayo so imbaga nen Jesus: "Kanyan siopamay ondengel tan manumpal ed sarayan salitak, aliling toy sakey a toon makalakal ya angipaalagey ed bato na abung to. Say panag-dasal tan pananisia ya mabilay tan matoor ed say linawa na Dios. No say dasal tan say panag-pikasi tayo et anggapo so kabaliksan to ed bilay tayo, no anggapo so bunga to unong ed say grasya ya nanaawat tayo a manlalapud say Dios, anggapo so kakanaan to.

Say dasal tayo, say pangibelyaw tayo na “Katawan, Katawan” et komon pagmaliwen ton walad aro tan katunongan so bilay tayo. Twa, diad panagdasal tayo, magmaliw tayon “pious” ya Kristiano. Balet, say kuay Katawan, aliwa labat ya “pious” so bilay tayo, a say kabaliksan to et masimoon tan mabetbet ya panagdasal a katekep na dakerakel ya dibosyon, no ingen sikatayo komon so magmaliw ya matoor ya Kristiano ed saray ganggan na Katawan. Tan say dasal tayo so manbunga na aro. Say dasal tayo so manbunga na katunongan o hustisia. Say dasal tayo so manbunga na kareenan tan panangasi. Tan say maong a balita: sikatayo mismo so manbilay ya maaro, manbilay ed katunongan tan kareenan. Tan panangasi. No imbes na saraya so bunga na dasal tayo et walay kolkolan, panag-paatagey, sibletan, balawan tan pansisiansian, say narengel tayo ya ibaga na Katawan ed sikatayo: “Ag ta kayon balut kabat. Arawi kayod siak, sikayon managgaway kaogsan!”

It is not enough that we pray “Lord, Lord”. Our prayer should lead us to a life of love, a life of justice and peace. A life that is merciful to others.

Ontan pa komon.

26 February 2011

8th Sunday in Ordinary Time (A): Pangasinan Reflection

 

Nangelan tayo diad unaan ya babasaen ed libro nen Propita Isaias so sakey ed saray sankarapen ya bersikulo ed biblia: “Anggan nalingwanan na ina so anak to, siak ag ta kayon balut nalingwanan.”(Isa. 49,15) Saya so sipan na Dios a Katawan ed sikatayo ran pinalsa to: Agto itayon balot lingwanan tan paolyan na say Dios ya Ama tayo!

Tan sayan inbalikas nen Propita Isaias so pinasimbalo na Katawan tayon Jesukristo diad say ibanghilyo ya abasa tayo natan: “Kanyan ag kayo mapagpaga!” a kabaliksan to yan ibabaga na Katawan ed sikayo ra ya say tua agaylay paga tayo ed kairapan na bilay?

“Kanyan ag kayo mapagpaga.” Palinewen tayo ya sayan inbalikas na Katawan et agto kabaliksan ya manbilay tayon palpalaran, patapon odino anggapoy pibabali ed responsibilidad tayon mankimey tan manparaan met ed saray arapen tayo. Odino, agto labay ya ontunda tayo lan mankimey ta akaoley lay Dios ed sikayo ya manpakan, mankawes tan mananap na abong tayo! No onya so panagnunot tayo ed sayan inbaga na Katawan, akin ni et kasin inter na Dios ed sikatayo so kakabatan, biskeg na laman tan maong ya panagnunot?

Kekerewen labat na Katawan ya manmatalek tayo ed say Dios tan agtayo manpapaga ya singa anggapoy pibabali na Dios ed sikatayo. Akin?

Unaan, manmatalek tayo ya sayan Dios ya amalsa ed sikatayo ya sayan bilay ya pinalsa to et naitday tulong tan suporta; say Dios tayo et agnasabsabaan so grasya tan bendision ya manlalapud sikato para sikatayo; say Dios tayo et ag-masiblet.

Kumadwa, say panag-paga ed antokaman ya anggapo so pakayari tayon nasalatan tan nagawaan et anggapo so kakanaan to. Ingen, saya so tanda na kakulangan na panag-matalek ed say Dios ya Maiter tan Mapangasi ed amin. Say Dios tayo et Dios ya tatawagen tayon Ama tayo. Panon tayon ag-manmatalek ed say panangaro na Ama tayo?

Kumatlo, say bilay na twan Kristiano et bilay ya apanoy liket. Manliket lapud say Dios ya ag-makalingwan. Ta para sikatayo ran too, no ingagalan lingwanan so sakey, say kabaliksan to et say paka-balang na panangaro ed saman ya too. Ta say toon ingagalan malingwan, so toon anggapo la so panagaro to. No alingwana yo la so birthday na asawa yo odino say anniversary yo anggan agkayo ni kabaw, say kabaliksan to et saksakey: samay nilingwanan yo, et anggapo la so panangaro yo.

No imbaga na Propita Isaias ya ag nalingwanan itayo na Dios anggan say ina et sarag ton nalingwanan so anak to, sirin say Dios tayo so Dios ya Maaro. Say Dios et Aro mismo. Kanian, agaylay liket tayo komon iran anak na Dios Ama lapud sayan panangaro na Dios ed sikatayon amin. Akin et mapaga tayo ni sirin? Manmatalek tayo ed say Dios a Katawan ta “iter to lan amin so nakaukolan tayo.” Ontan pa komon. Amen.

19 February 2011

7th Sunday in Ordinary Time (A): Pangasinan Reflection

Gagawaen ya met na anggan saray sumisingil na buis. Lapud sikatayo so disipulo nen Kristo; lapud sikatayo so twan mananombok nen Kristo; lapud bibirbiren tayon sikatayo et Katolikon Kristiano, wala kasi so pidumaan tayo ed say arum ya ag-bibirbiren ya Katoliko? Wala kasi so pidumaan tayo ed saray Hintil? (Say Hintil et sakey ya ag-manisia ed Dios).

Say kuan na Katawan: No saray mangarod sikayo labat so aroen yo, anto ni tumang ya alagaren yo? Gagawaen ya met na anggan saray anggapoy Dios. No say igalang yo labat ed saray kakaaro yo, antoy pidomaan yod saray arum?

Ag nayari ya sikatayo ran Katoliko et anggapo so pidumaan na panagbilay tan pananisia ed saray arum. No anggapo, anto ni so kakanaan na inka-Katoliko tayo?

Say sakey ya birbiren tayo ya balbaleg ya kipapasen tayo ran Katoliko Kristiano et onya: Sikatayo et sankayamanan ed amin diad mundo! Amtak mankelew kayon tampol no twa kasi: anggapo met so kargay pitaka yo? Ngal-ngali anggapo met so naisaliw? Agay lay karakel na utang ni? Panon ya sikatayo et sankayamanan ed intiron mundo?

No say kayamanan ya walad bulsa, kayaman ya naisaliw tan pangaliw so anapen, aliwan saya so labay kon ibaga.No ingen, tangay kayod si Jesukristo ya walad akapasak ed krus. Ta diad tagey na krus, nen say Katawan so dinuyok ed diking tan inmagos so danum tan dala: say grasya na Katawan ya Manangilaban tayo so inmagos para say intiron mundo. Sayan grasia so mabolbolos ya iiter na Katawan ed sikatayon amin. Tan diad say panamegley na saray sakraminto na Simbaan, nanaawat tayo rayon ag-nasabsabaan ya grasya.Lapud sarayan grasya na pitoran sakraminto na Simbaan, sikatayo ran Katoliko so twa tan peteg ya sankayamanan.

Mayaman tayo lapud say mabolbolos tan malepwan grasya na bilay a manlalapud sakraminto na binyag; lapud say grasya na panamerdona ed Kompisal; say grasya na panangaro tan pankakasakey ed sakraminto na kasal; say laman tan dala nen Kristo ya aawaten tayo ed komunyon.

Diad sarayan grasya na sakraminto aliwa labat ya sikatayo so sankayamanan, no ingen sikatayo so niduma-duma ed saray arum, lapud anggapo ed sikara so sarayan sobol na grasya a nanlapud say dalan inmagos tan say bilay ya inter na Katawan ed sikatayo. Wala kasi so mipara ed sarayan grasya ya iiter na Katawan ed sikatayo?

Makapa-ermen, balet sikatayo ran Katoliko ed ipapara tayo rayan sakraminto ed saray ordinarion kiwas tan gagawaen na mundo. A singa bilbilang: say sakraminto na kasal. Dakerakel la so mangibabaga ya say sakraminto na kasal et anggapo so pidumaan to ed say kasal diad civil. Balet say twa: wala kasi so mipara ed say sakripisyo na Katawan nen inmagos so dala to tan inter to so bilay tayo pian nagamuran tayo irayan grasya? Anggapo so mipara tan anggapo so mas makabaliksan ni nen sayan sakripisyo na Katawan para sikatayo. Panon ya magmaliw ya anggapo so pidumaan na civil marriage tan say kasal a sakey ya sakraminto? Kawalaay panpabli tayo ed say bilay ya insakripisyo na Katawan para sikatayo pian nagamuran tayo ra so grasyan nakaukolan tayo?

Lapud sarayan sakraminto na simbaan, lapud sarayan kayamanan na simbaan, sikatayo ran Katoliko so niduma-duma ed arum! Anggan tiponen ya amin so kayamanan ed intiron mundo, anggapo so mipara ed say grasya ya naawat tayo ed sakey ya misa! Anggan tinponen tayo so balitok na amin ed mundo, anggapo so mipara ed say grasya na mapangasin panamerdona ya nanaawat tayo ed kompisal.

Say kwan na arum: ag ko ni pabinyagan so anako ta anggapo ni so panpakan ko. Agak ni manpakasal (anggaman manaamong lara) tan anggapo ni so panpabansal ko. Akin: ipapara tayo la so sakripisyo na Katawan ed panangan tan say pansangkaili?

Say kwan lamet na arum: agak la manpakasal o manpabinyag, o mimisa ta agay lay bili bayar na sakraminto. Say ebat: Twa. Aliwan libre irayan sakraminto. Mabli iraya sakraminto tayo. Ta sarayan sakraminto et binayaran la na Katawan na bilay to. Abayaran la na Katawan nen inmagos so dala to nen sikatayo so dinuyok diad tagey na krus. Sarayan sakraminto et sankamablian; ta anggapo so makabayar ed say bilay ya inter na Katawan para sikatayo. Anggapo so libre ya sakraminto. Ta amin iraya et binayaran na Katawan la na bilay to!

Anto sirin iramay kakauten tayo ya manlalapud bulsa tayo: aliwan bayar ed say grasya na awaten tayo ta binayaran la na Katawan iraya; no ingen sikara labat so PISASALAMAT tayo ed say Katawan. Ta agtayo nabayaran so Katawan; misalamat tayo labat ed say sankabalgan ya panangaron inter na Katawan ed sikatayo.

Anto so pidumaan tayo? Sikatayo so sankayaman na grasyan binayaran la na Katawan. Lapud sayan kayamanan tayo, sikatayo met so totoon masarag ya manpasalamat, aliwan manbayar, ed sayan sakripisyo na Katawan. Makakaawat tayo na ag-nasabsabaan ya grasay ed Katawan; mabolbolos tan agtayo ontundan misalamat ed sikato. Ontan pa komon. Amen.

12 February 2011

6th Sunday in Ordinary Time (A): Pangasinan Reflection

“Ipurek ko sikayo: no say panumpal yoy linaway Dios et ag ontalona ed panusumpal da ray iskriba tan saray Pariseo, ag kayon balut makaloob ed Panariay tawen.
 
Akin et naitdan itayo na samploran ganggan na Katawan? Anto so usar na sarayan ganggan ed bilay tayo? Ta say twa, dakerakel ed sikatayo so walay liknaan ya sarayan samploran ganggan et disturbo na bilay. Imagine yo labat no anggapo larayan ganggan na Dios ed sikatayo. Nagawaan tayo la so laba-labay tayo, ya anggapo so pagpapaga na konsiensia tayo. Siguro agay lay liket tayo, imbes ya mabetbet ya nagogonigon lapud saray mabetbet ya agtayo pakatoor ed sarayan samploran ganggan. No anggapo irayan ganggan, anggapo so maoges; ta magmaliw tayon maoges no sumlangen odino agtayo tumboken irayan ganggan. Kanian, no anggapo so ganggan, anggapo so sumlangen, sirin, anggapo so kasalanan, amin la so walad mareen ya panagbilay.

Akin balet et unong ed say Salmo tayo: Maliket iray mangoonur na ganggay Katawan! Sarayan ganggan manaya no tooren tayo ra et mangiter na liket, aliwan ermen tan kairapan, ed sikatayo?

Say gapuan na amin irayan ganggan et lapud say panlabay na Dios ya sikatayo so magmaliw a masanto a singa say kinasanto na Dios. Nanlapu tayo ed Dios ya sankasantosan, ontan met sirin ya magmaliw tayon masanto met. Ta lapud sikatayo so para say Dios; sikatayo so nepeg ya walad masanton kiwawala na Dios. Kanian, diad unaan a babasaen, nangelan tayo so onya: Say Dios, Ag ton balut ingganggan so siopaman a magmaliw a maoges odino initdan to na abuloy so siopaman a mankasalanan. 
 

Diad gapoy-gapu sirin, sarayan ganggan na Dios et para say pankamaungan tayo, para say kinasanto tayo, aliwan pian magmaliw tayon maoges. Sarayan ganggan et inpalapag na Dios, aliwan pian sikatayo so aka-priso ed say linawa na Dios. Andi: sarayan ganggan et inter na Dios pian wala tayod masanton sayakop na Dios a Katawan. Pian onbolas-las so panangaro ed puso tan bilay tayo. Ta sarayan samploran ganggan, et say lamot tan sobol da et PANANGARO.

No onsusumlang tayo ed say ganggan na Dios, say twa et say natutumbok et say labay tan say linawa tayo. Tan no say dili tayo so natombok, onbabaleg so linawa tayo, ondadaiset tan onkakapoy so linawa na Dios ed bilay tayo. Ya anggad, lapud say panag-sumlang tayon lanang ed saray ganggan na Dios, apano-pano tayo la na dilin linawa tayo, anggapo lad sikatayon balot so linawa na Dios ed sikatayo. Say tepet: no anggapo so Dios ed bilay tayo, panon lan onbolas-las so panangaro ed sikatayo? Panon lan walay kaoksoyan ed bilay tayo? Panon ya walay ligliwa tan liket no anggapo ed sikatayo mismo so sobol na kaoksoyan, liket tan ligliwa, tan sobol na panangaro?

For example, say ganggan na Dios nipaakar ed say panbagay katwaan. No sumlangen tayo yan ganggan, tan sikatayo so nantila, sirin, mas say dilin labay tayo so atumbok: ta mantitila tayo lapud walay iyaamot ya kaugsan ya ginawa tayo. A singa say inpantakew. Diad sayan inpantila, dinmaiiset so panangaro ed bilay tayo. No nantila tayo ed say ateng, odino nantila kayod say asawa yo odino diad anak yo, agyo naiter so panangaron nepeg ya iter yod sikara. Lapud say tila, abawasan so aro. Balet, no matoor tayon onoren so ganggan na Dios ed say panag-bilay ed katwaan, onbolas-las so aro ed puso tan bilay tayo. Tan diad, sampot, say masanton panagbilay.

Saray ganggan na Katawan et expressions na panangaro tan say panangasikaso na Dios ed sikatayo.
Pian, mas lalon makabaliksan ed bilay tayo irayan ganggan na Katawan, komon say manunaan ya tepeten tayo nipakaar ed saraya et aliwan, “Anto so agko nepeg ya gawaen?” balet say tepet tayo: “Anto kasi so mas saragen ko nin gawaen”. Say sukat na panangaro tayo et say panggawa tayo na mas ni nen saray minimum ya kerew na ganggan:

No mas mapasiensia tayo ed saray kaiba o kakaabay tayod abong; no mas mapa-abeba, mas mabiskeg ed saray arapen ya kairapan, no mas iter tayo so galang ed saray matakken nen sikatayo, no mas nin iter so kanepegan, imbes ya bawasan lapud pantakew tan pansikot, pan-ayew tan pamatey na bilay, makabaliksan so ibabaga na salmo para sikatayo: Maliket iray mangoonur na ganggay Katawan! Tan say bilay ya masanto so walad sikatayon amin.

05 February 2011

5th Sunday in Ordinary Time: Pangasinan Reflection

 

Asin tan Silew

“Sikayoy asin ed sankamundoan; sikayoy silew na mundo”. Kabat tayo so usar na asin. Say asin et usaren ed panag-luto pian walay taway na kakanen tayo. Say panangan ya anggapo so asin to et anggapo so taway; matabtabang. Mabetbet ya ipireg tan mananap lay arum ya mas mananam.

Kabat tayo met so usar na silew. Manelsel na silew diad kabilongetan pian onliwawa. Balet, no sayan silew et inyamor tan sinakoban, anggapo so kakanaan to.

Imbaga na Katawan nipaakar ed sikatayo ran disipulo to: Sikayo so asin; sikayo so silew ed mundo. Panon tayon magmaliw ya asin tan silew na mundo? Diad unaan a babasaen, imbaga nen Propita Isaias so onya: No say sakey ya too et manggaway kamaungan singa “pangiter na kakanen ed saray narasan tan parawes ed kaabungan iray mairap-bilay ya anggapoy abung.” Odino “itdan yo na kawes iray anggapoy nipales, tan ag yo papaliisay pakatulong yod saray kakanayon yo.” Odino "No patondaen yoy panamairap yod kapara yon totoo, say panangipa-nengneng yoy panagbosul yo, tan say panagsalita yoy maoges; no itdan yoy nakan iray narasan tan iter yoy nakaukolan da ray walad pankaukolan, magmaliw a singa liwawad kaagwan so bilonget ed liber-liber yo."

Inkuan nen San Francisco de Asisi: Anggan anton kabilonget so walad kaliber-liber tayo, saya et anggapoy pakayari to ed anggan melmelag ya silew ya sinelselan. Sirin, say kaugsan ya walad kaliberliber tayo et anggapo so pakayari da ed say kamaungan ya gagawaen ed kaliber-liber tayo. Tan ontan lay, agaylay dakep tan agaylay oksoy na mundo tayo sirin, no amin et peteg tan twan manbibilay ya singa asin tan liwawa ed mundo! Anggapo so pakayari na kaugsan ed say kamaungan!

Balet, akin et natan diad kaliber-liber tayo, say kaugsan so onkakayat tan singa onbibiskeg? Akin et singa say mundo et mansironget la ed kabilongetan ya iiter na kaugsan? Anto so nagagawa na say asin tan silew na inka-Kristiano tayo? Anto so kipapasen na asin tan silew na inka-disipulo tayo nen Kristo?

Diad saray balita natan ed newspaper, tan diad radio tan television, nanaimatonan tayo so corruption na pigaran kabiangan na gobierno. Milyones so nababalang. Milyones so natatakew. Pigpigara so minanabang ed say pondo ya usaren komon na dakerakel no saya et ag-tatakewen.

Say tepet tayo ingen: akin tan panon et saraya et agawaen na pigaran walad kaugsan?

Ebat: Ta lapud inabuloyan tan pinaolyan ira ya manggawa na sayan kaugsan. Say asin tan say silew na inka-Kristiano na saray kaiba tan saray kabiangan da et tinmabang tan narep la. Ta say twa: onkayat tan onbiskeg so kaugsan lapud say walad kamungan et anggapo so gagawaen da. Diad inpan-paolyan ya say kaugsan so mantakew, mantila, manpatey, saraya et onkayat tan onlamot ingen ed kapegleyan tayo. Say asin tan say silew na bilay tayo komon ya walad kamaungan et narep tan tinmabang la.

Agtayo komon lingwanan so onya, nipaakar ed say kipapasen tayo ran Kristiano diad relasyon tayo ed balang sakey diad Simbaan tan diad kaliber-liber tayo: antokaman ya mauges odino kamaungan ya gagawaen tayo so walay epekto to diad kaliber-liber tayo. Agtayo komon ibaga ya say personal ya kaugsan ya gagawaen tayo, anggan saya et sikatayo tan Dios labat so makaamta, et anggapo so epekto ed kaliber-liber tayo. Wala so ibabaga tayo ran Filipino: Ang sakit sa kalingkingan ay sakit ng buong katawan. Antokaman ya ginawa tayon maoges, walay epekto to ed arum; antokaman ya kamaungan ya ginawa tayo, anggan saya ed melmelag, wala met so kamaungan ya epekto to ed kaliber –liber tayo.

Kumadwa: antokaman ya gagawaen tayon kamaungan odino kaugsan, walay epekto to met ed say arapen ya panaon tayo. Tan sayan epekto et awit tayo, anggan sikatayo la so andi-lad sayan bilay. Samay kamaungan ya ginawa tayo, nalikna ni ed say panaon ya arapen, anggan sikatayo la so inatey.

No say asin na kamaungan tayo; no say asin na katwaan; no say silew na panangasi; no say silew na panamerdona et narep la, saya et walay epekto to ed kaliber-liber tayo, natan tan diad arapen iran panaon. No say silew tayo balet so mansindag tan say kamaungan tayo so onkakayat, saya so awi-awit tayo natan anggand sikatayo la so naandid bilay. Ontan pa komon. Amen.

29 January 2011

4th Sunday Ordinary Time (A): Pangasinan Reflection

 

Say Kagnapan na Bilay

Diad say ibanghilyo nangelan tayo so BEATITUDES, odino no siopa ra so bibirbiren na Katawan ya “maliket”, “mapalar”. Tan sarayan beatitudes et ibabangat dad sikatayo no anto so twa, peteg tan nagnap a panagbilay.

Diad sarayan waloran beatitudes, nampapara no panon iran inbalikas na Katawan. Unaan, inggapo na Katawan na “ MALIKET IRAY …” (Blessed are..) insan, bitlaen na Katawan so specific ya kipapasen ed bilay, kairapan odino suffering. “Maliket iray mairap bilay… Maliket iray maneermen… Maliket iray mapa-abeba…

Diad Biblia, say salitan “BLESSED” et mangibabalikas na KAGNAPAN na BILAY odino FULLNESS of life. No say sakey et walad sikato so kagnapan na bilay, anggapo la so nakaukolan to, walay mabiskeg tan stable ya kipapasen tod bilay, ya anggapo so makatenyeg tan makaderal ed saya.

Sirin, lapud sayan FULLNESS of life, walay liket a manlalapud sayan kipapasen: liket ya ag-natenyeg na anggan anton kairapan, bagyo na bilay so onsabi!

Iner tayo naalmo yan liket sirin?

Unaan, awaten so sayan katwaan ed bilay tayo diad mundo: say bilay tayod mundo et ag magmaliw a singa walad tawen. Ta diad mundo, tan unong ed inagew-agew ya panagbilay tayo, et walan-wala so experiences tayo na hunger o kaerasan, humiliation, kaermenan, tukso o temptation, injustice --- Kanian, say tepet tayo: nagamuran tayo ni kasi so sayan kagnapan na bilay sayan Blessedness ya ibabaga na Katawan?

Lapud sayan experiences tayod mundo, malinew ya anggaman walay liket ya nalilikna tayo no walad sikatayo so masasamit tan agnasabsabaan ya panangan, no walay baleg tan comfortable ya abong, dakerakel ya kayamanan tan maong a panagbilay, walay power, fame tan praise, LAPUD say panlalapuan to et say iiter na mundo ya ag manbayag tan nabalang lan lamang, say liket ya bunga to ya et agmet manbayag tan nabalang, natenyeg iya na takot, nabalang iya na imon tan inka-agom.

No naupot tayo la so kanen, tan naksel tayo la, tan sikatayo la so maliket, onsabi lan lamang so kaerasan lamet. No masyadoy liket tayo ed say balon cellphone tayo, tan saya so panlikliketan ya maong, ag mabayag, walay balon modelo ya naneng-neng, tan samay cellphone tayo et nagmaliw lan daan, tan aderal ingen, asikmat so liket, tan mananap tayo lamet ya maka-satisfy na need tayo pian maliket tayo lamet.

No diad aliwan pasen so panaanapan tayo no kagnapan a liket o blessedness, agtayo naalmo so twa tan nagnap ya liket --- tan say bilay tayo et naderal lan lamang.

Panon tayon talusan sirin so BLESSEDNESS ya ibabaga na Katawan ya walad saray mairap bilay, saray maneermen, saray mapa-abeba, saray mapangasi, saray maanos ya awaten so kairapan para say katunongan, tan saray mankikimey para kareenan?

No anggapo ed sikatayo si Kristo, antoy kakanaan na bilay? No anggapo ed sikatayo si Kristo, anto so kabaliksan na kairapan tayo? No anggapo ed sikatayo si Kristo, anto so kabaliksan na kaermenan tayo? No anggapo ed sikatayo si Kristo, anto so kakanaan na kayaman na mundo, ta abalang met manaya so kamarerwa tayo?

Say kagnapan na bilay, the fullness of life, the blessedness of life, so naalmo labat no wala tayod sayakop tan panangasi na Katawan. Maliket iray mairap bilay ya kaiba ra si Kristo… Maliket iray walad kaermenan ya kalakap day Kristo … Maliket iray mapa-abeba ya walay talek dad si Kristo… ta kayaryan day panarian na tawen. Ta napinengnengan day Dios…

We are blessed aliwan lapud mayaman tayo no ingen lapud kaiba tayo si Kristo. We are blessed anggaman mairap tayo basta manmamatalek tayod si Kristo. We are blessed anggaman manterter so lua tayod ermen, lapud say manpoponas na lua tayo et si Kristo. We are blessed because of Christ. Ontan pa komon. Amen.

22 January 2011

3rd Sunday in Ordinary Time (A): Pangasinan Reflection–Say Bokasyon

“Tombuk kayod siak, ta gawaen ta kayon sumisigay na too.” Amin tayo et walay tawag na Katawan ed sikatayo. Tan amin tayo et tatawagen na Katawan ya ontumbok ed sikato. Anggaman say too et nalingwanan to so Dios odino ingen benegan to so Dios, say Katawan ag ontotunda ya manatawag ed sikatayo ya onalad sikato, pian naalmo to so bilay tan say ligliwa. Sikato ya so tawag tayon amin.

Sikato ya unaan ya tawag na Katawan ed sikatayo nen sikatayo so abinyagan. Balet, wala ra met so akaawat na kumadwan tawag ed say Katawan. Atawag ira ya manlingkur ed niduman pamaakaran ya manlinkur ed say Dios tan say Simbaan to.

Say Dios manatawag na lalakin manpari, tan bibiin tan lalaki met ya manbilay ya sakey ya madre tan brother. Akin et special o niduman tawag ya ed samay unaan ya tawag na Dios nen sikatayo so abinyagan? Ta lapud, aliwan amin et natatawag na Dios ya magmaliw ya pari odino madre. Tan akin et kumadwan tawag iya? Ta diad samay unaan a tawag, amin tayo et atawag ya magmaliw ya disipulo na Katawan; amin et atawag ya ontumbok ed si Kristo; amin et atawag ya magmaliw a santo tan manbilay a singa santo. Balet, wala ra ed sikatayo so atawag ya niduman panag-bilay na poverty, obedience tan celibacy. Say tawag ed sikara et singa tawag na Katawan ed si Pedro tan si Andres, si Juan tan si Santiago. Taynan da so antokaman ya plano dan personal tan iter tay matwan panagtalek dad say Katawan. Sayan tawag et say tawag na inkapari.

Nen fiesta tayo, kinmerew si Archbishop Soc ed siktayo ran taga San Fabian. Say kuanda, “Onkerew ak na regalo a manlapud sikayo. Komon, diad San Fabian, walay anggan sakey ya naibaki ya manaral na inkapari. Tan tinaon-taon wala sakey ya lanang ya onloob ed seminario.”

Walay akapangiba ya say bokasyon na inkapari et mabolaslas ed simbaan ya apano-panon parokiano ya mimimisa tan mandarasal. Diad simbaan, agtayo nakukulangan ya totoon mimimisa. Kanian, say bokel na bokasyon ed inkapari so naitanem lad kapegleyan tayo. Aalagaren labay na Katawan so ebat tayo.

Anto sirin so gawaen tayo? Unaan, mandasal tayo para say bokasyon ed inkapari. Inagew-agew, antes tayon mandasal na chaplet, dadasalen tayo so “Prayer for Vocations”. Diad personal ya intention yo so sikayo so manpipikasi, agyo lilingwanan ya itekep so dasal para say bokasyon. Kumadwa, invite and encourage. Atateng: agkayo natatakot ya tepeten iray anak yo no labay da so man-pari.  Encourage yo ra; agkayo komon so rason no akin et agda labay so man-pari. Tandaan yo: maliket irayan anak yo ed bilay da no say linawa na Dios so anapen tan tooren da, aliwan say linawa tan labay yo. Kumatlo, pabiskegen tan paletan so aroan, panag-dasal tan pankakasakey na pamilya. Saray dakel ya panlalapoan na bokasyon et saray pasen ya walay solid families da, ya saray anak et nanaaro ra, tan kabat da so kabaliksan na commitment. Sarayan pasen et mandarasal tan mangiiter na galang tan dayew ed say Katawan.

Agtayo natatakot. Manmatalek tayo ed say panangasi tan panangaro na Katawan. Sakey ya balbaleg ya bendision tan grasya ya say sakey ya pamilya et wala so bokasyon ya nitanem. binmolaslas tan nanbunga a sakey a pari.

“Tombuk kayod siak, ta gawaen ta kayon sumisigay na too.” Komon, wala ray makangel ed sayan tawag; awaten da, tan tumboken da. Kaiba tayo ra. Antabayan tayo ra. Ontan pa komon. Amen.

18 January 2011

Sto. Nino: Pangasinan Reflection

Say Sto. Nino so popular ya maong para saray Filipino. Naalmo so nanduroman imahen na Sto. Nino ed amin lawarin pasen diad Pilipinas. Diad say typical ya abong na Filipino, balbaleg man odino melag ya barong-baro, say unaan ya onabet ed abong et say imahen na Sto. Nino. Wadman so Sto. Nino et
kuarto, diad tagey na refrigerator, kaabay na TV, asingger ed dalikan, kaabay nen Buddha, no maminsan. Aminsan, nen nanblessing ak ed sakey ya abong, masyadoy imis ko nen aneng-neng koy imahen na Sto. Nino ya pinegley na picture nen sexy Marian Rivera tan saray Sex Bomb dancers!

Akin kasi et popular ya among so Sto Nino para saray Filipinos? Walay mangibabaga ya mahilig tayo kuno ed saray cute: cute ya sapatos, cute ya tsinelas, cute ya kawes, cute ya abong, cute ya asawa … tan cute met ya Dios? Say Sto. Nino et cute met. Ibabaga arum ya mahilig so Filipinos ed ogogaw. Tan say ogaw so sentro tan ligligliwa na pamilya! Laba-labay tayon neng-nengen si Jesus ya sakey ya ogaw. Sakey ya Nino.
Amta tayo balet ya say Sto. Nino, say Nino Jesus so ag nanbayag ya ogaw; si Jesus so binmaleg, tinmakken. Tan say Nino Jesus ya cute, et asabi, diad intakken to, si Jesus so inpasak ed krus. Si Jesus ya akapasak ed krus et si Nino Jesus ya binmaleg tan tinmakken.

Diad ipipikasi tayo ed say Sto. Nino, agaylay inomay tayon onkerew: ta lapud agaylay inomay so onkerew ed say ogaw. Ontan lan asing-singer so linawa tayo ed say ogaw, tan diad Sto. Nino. Say dasal tayo et dasal na pikakekerew: makapasa ed exam… makalmoy trabaho … onaliguas so bilay … makalmoy asawa…
Diad italimokor tayo ed si Jesus ya walad krus, anggaman dakerakel ni so kerew tayo, say katekep na dasal tayo et dasal na pangapapawi: say panamerdona na Katawan unong ed say panangasi to.
Ta say Nino Jesus et binmaleg, tan tinmakken: tan say Katawan so onkekerew natan ed sikatayo -- Jesus demands obedience from us. Tan say kerew na Katawan: sakbaten so krus, aroen so kalaban, perdonaen so katulangan, aroen so malabir ya kaabay. Si Kristo ya mataken et labay ton sikato so manari na bilay tayo.
Ontan lan so pananisia tan say relasyon tayo ed say Dios. Ag mansampot so pananisia tayo ed say Sto. Nino, cute ya ogaw, a singa agaylay inomay ya aroen ta anggapo so kekerewen ton mairap ya iter ed sikatayo. No ingen say pananisia tayo et komon mas araldalem lapud walay pan-onor tayo ed saray ganggan na Katawan ed sikatayo: ganggan na panangaro, ganggan na panamerdona, ganggan na magmaliw a mapangasi, ganggan ya aroen ya amin, anggan saray manbobosol ed sikatayo.

Say tepet: diad say dibosyon tayo ed Sto. Nino, onbabaleg met kasi so pananisia tayo? Mabolos tayo kasin tooren so Dios, ya anggad tagey na krus? Walay araldalem ya panagmatalek tayo ed say Dios? Ontan pa komon. Amen.

08 January 2011

Baptism of the Lord: Pangasinan Reflection

Diad silibrasyon na Fiesta na say Binyag na Katawan, makabaliksan no motektek tayo so binyag ya naawat tayo nen saman. Say pakaawat tayo na sakraminto na binyag so sankarakepan ya agawa ed bilay tayo. Ta lapud sayan sakraminto, sikatayo so niyanak lamet et danum tan Isipirito Santo: nagmaliw tayon anak na Dios. Lapud kasalanan a tawir, amin ya niaanak ed si Adan so nianak ed say kasalanan a tawir. Diad say kasalanan di Adan, amin tayo sirin so makalikna na ipatey na laman tan kamarerwa, niarawi ya andi-anggaan ed say kiwawala na Dios! Balet diad binyag, amin iraya et naandi! Alinisan so kamarerwa tayo na kasalanan a tawir odino original sin, tan amin ya epekto to yan kasalanan! Kanian, nagmaliw tayo lan anak na liwawa, aliwa lan anak na kabilongetan.

Say toon abinyagan sirin so makaawat a balon puso tan balon ispirito: say daan a puso tan ispirito so inatey diad say Sakraminto na Binyag. Inter na Dios met ed sikatayo so Ispirito Santo pian diad sayan balong puso tan ispirito tayo et mansiansian matoor tayo ed say linawa na Dios. Say aglabat apasimbalo ed sayan sakraminto et say laman tan say inclination tayod kasalanan! Say laman tayo so mansiansia gogoyoren to itayo ed say kaugsan. Kanian, wadtan la so lawas ya laban na kaugsan na inclination na laman tan say biskeg na spiritual na balon puso tan bilay tayo!

Diad sakraminto na Binyag, sikatayo so nagmaliw a balon pinalsa na Dios! Sikatayo so niyanak lamet: born-again! Tan sayan inkianak tayo na danum tan ispirito et maninsan labat, tan sikatayo la so akaawat na tanda ya ag-naekal: tanda ya sikatayo so kayaryan na Dios, tan kabiangan la na say Simbaan to. No manpabinyag kayo lamet ed sananey ya simbaan, sirin inwaklit yo so Simbaan, tan sayan tanda ya inter na Dios ed sikayo. Agko amta la so tawag ed sikayo no gawaen yo ya, balet imposible kayon born-again lamet ta sikayo la nen abinyagan, et peteg tan twan born-again la!

Diad silibrasyon na sayan sakraminto, wala ra so simbolon mangiiter na sayan peteg tan twan katwaan ya naawat tayo:

Say danum: Malinis tan malinew ya danum so usaren ya pankalbo lapud saya so simbolo na “panoras” na dutak na kasalanan, tan manlinis na kamarerwa ed say kasalanan a tawir.

Say ngaran tayo.Samay baptismal name tayo so awi-awit tayo legan tayon manbibilay diad sayan tapew na dalin; tan awit tayo ya onarap ed say Dios a sakey ya pinalsan abinyagan tan naitdan na balon puso tan ispirito! Komon, pilien tayo so ngaran na saray iter tayo – aliwan ngaran na siopa man tan antokaman. No labay yon iter so ngaran na say anak o apo yo na kombinasyon na ngaran yo, agyo lilingwanan ya itdan ira na second name: say ngaran na santo.

Say kandila: sayan kandila ya sinelselan et simbolo na liwawa nen Kristo. Sayan liwawa na Katawan so naawat na say abinyagan. Diad binyag na ogaw, say kandila na ogaw so selselan na say ama. Say dasal na pari et pian mansiansia komon ya mandarlang so sayan silew nen Kristo ed say abinyagan unong ed say panangantabay tan tulong na saray ateng tan ninong tan ninang na say abinyagan.

Say binyag so sankarakepan tan sankabalgan ya regalo ya iner na Dios ed sikatayo. Say grasya na binyag komon so mansiansian onbolaslas tan napasimbalo tayo ed inagew-agew ya bilay tayo. Ta say binyag tayo komon so ag-nepeg ya benegan tan iwaklit. Saya et matoor ya ibilay tan pabiskegen unong ed say grasya tan panangasi na Katawan. Ontan pa komon. Amen.